කුඩා කල අම්මා හෝ තාත්තා සමග බසයේ යනවිට හිඟන්නන් බොහෝ දැක ඇති නමුත් ඔවුන් පිළිබඳව මගේ මතකයේ හොඳින් සටහන් වන්නේ ම පාසලේ හය වැනි වසරේ ඉගෙනුම ලබමන අවදියේය.
එකල ඇස්වාට්ටුව හන්දියේ සිට පිළියන්දලට 120 බසයේ පැමිණෙන මා 162 බණ්ඩාරගම බසයට නගිනතුරු බොහොදුරට ඉඳගැනීමට බසයේ අසුනක් නොලැබෙන්නේය.
එන්ජිම නැවතුවොත් යලි පණගැන්විය නොහැකි බණ්ඩාරගමට දුවන ලංගම බස් රථයේ සෙනග පිරෙනතුරු එකා පසුපස එකා බැගින් බසයට නගින හිඟන්නන්ගේද , විරිදු කාරයන්ගේද අදෝනාව බසයේ එන්ජිමේ ගෝශාව සමග එකල මට නිතරම ඇසන්නට ලැබුණි.
බස් ගාස්තුවෙන් රුපියල් දෙකක් ඉතිරි කරගත්තොත් රටකජු කඩයෙන් රටකජු කෑ හැකි බැවින් මේ බොරු කියන හිගන්නන්ට සතයක් වත් නොදී ඉන්නට මම තරයේ හිතා ගනිමි.
කෙසේ උවත් දෙවෙනි හෝ තුන්වෙනි හිගන්නාගේ දුක්ගැනවිල්ල හමුවේ හිත උණුවන මම අතේ ඉතිරු රුපියලක් හෝ සත පනහක් වෙතොත් එය ඔහුට දෙමි.ඉතින් රටකජු කන්නට මට අවස්ථාවක් ලැබෙන්නේ නැත.
හිගන්නන් ගැන මට ඇති අප්‍රසන්නම අත්දැකීම ම ලැබුවේ මා විශ්ව විද්‍යාල ශිෂ්යයෙකුව සිටි කාලයේදීය.
බසයට නැගුණු තරුණ පෙනුමක් ඇති සාමාන්‍ය ලෙස ඇඳ පැළඳ සිටි පුද්ගලයෙක් ජයවර්ධනපුර රෝහලේ ඉගෙනුම ලබන හතර හැවිරිදි දරුවාට අවශ්‍ය හදිසි ශල්‍යකර්මය සඳහා මුදල් සොයමින් සිටියේය.
තවත් දවස් දෙකකින් කරන්නට නියමිත ශල්‍යකර්මයට තවත් රුපියල් තිස්දහසක් මදි නිසා ඔහුට බසයේ අත පාන්නට සිදුවී තිබේ. වෛද්‍ය සහතික ඇතුළු නොයෙක් ලියකියවිලි රැසක් ඔහු අතේය.
මා වහාම මගේ මුදල් පසුම්බිය හැර බැලුවෙමි.හරියට රුපියල් එකසිය දහඅටක් එහි තිබුණි.මෙය නම් බල සිටිය යුතු මොහොතක් නොවේ. මම රුපියල් සියයේ කොලය ඔහුට දුනිමි.බසයේ සිටි බොහෝ දෙනා තමන්ට හැකි පමණින් උදව් කලහ.මුදල් නෝට්ටු වලින් ඔහුගේ දෑත පිරී තිබිණි. මම සැනසුම් සුසුමක් හෙලුවෙමි. දරුවාගේ ශල්‍යකර්මය සාර්ථක වේවා!
ඊට හරියට සති තුනකට පසු මට මේ මිනිසා නැවතත් හමුවිය.
ඒ සුවපත්වූ දරුවා සමග නම් නොවේ. ඔහු කලින් වතාවේ කල රඟපෑම නැවතත් කරමින් සිටියේ තවත් දින දෙකකින් ඇති දරුවාගේ "සැත්කම" සඳහාය.මගේ කණ රත්වීගෙන එනු මට දැනුණි. මට දුක සිතුනේ සරසවි සිසුවෙකුවූ මට රුපියල් සීයක් යනු විශාල මුදලක් වූ නිසාම නොවේ, මා ඇතුළු බසයේ සිටි මිනිසුන්ගේ අභ්‍යන්තරයේ ඇති කරුණාව සහ අනුන්ගේ දුකෙහි දී සිත් උණුවන ගතියට මොහු වංචා කරන බැවිනි.
මා හිතන විදිහට එය හොරකමකට වඩා අකුසල් උපදවන කාරණයක් වනු ඇත.
මේ සිද්දියෙන් පසු හිඟන්නන් යනු වන්චාකරුවන්ය යන හැගීමක් මගේ යටි සිතේ තැන්පත් විය.
වසර කීපයකට පසු මම අධ්‍යාපන කටයුතු නිමකර රැකියාවක් කරන අවදියේ මගේ මිතුරෙකු එනතුරු ටවුන්හෝල් එක ළඟ බල සිටියෙමි.කිසිවෙක් මෝටර්රථයේ වීදුරුවට තට්ටු කරනු ඇසීමෙන් මම මා එදෙස බැලුවෙමි. එහි සිටියේ පොඩිවුන ඇඳුමෙන් සැරසුණු යුවලක් සහා දරුවන් දෙදෙනෙකි.
එහිසිටි පිරිමියා කියා සිටියේ දරුවන්ට බඩගිනි බැවින් කන්නට යමක් දෙනා ලෙසය.
කුමක් හෝ හේතුවක් නිසා ඔවුන්හට මුදල් දීමට මට සිතුනේ නැත. ඒ වෙනුවට මම ඒ පිරිස "රාහුමනියා" හෝටලයට කැඳවාගෙන ගොස් අවශ්‍ය දෙයක් කන ලෙසත් සියලු මුදල් මා ගෙවන බවටත් කවුන්ටරයේ සිටි තැනැත්තාට කීවෙමි.
දරුවන් ඉල්ලා සිටියේ පැණිරස කෑම සහා පැණි බීම පමණි.ඔව්න්ගේ මව ඔවුන්ට බත් කන ලෙස කීවත් උන් බත් එපා කීහ.ඒ මව සිසිල් බීම පමණක් පානය කල අතර, පියා කීවේ ළමුන්ට කෑම දීම් සැහෙන බවත් ඔහුට කිසිවක් අනවශ්‍ය බවත්ය.
මා පෙරැත්ත කලත් ඔහු කිසිවක් නොකෑ අතර මට මුව නොසෑහෙන පරිදි පින් දුන්නේය. මේ මිනිසා ගැන මගේ හිත අනුකම්පාවෙන් පිරුණු අතර ඇසට කඳුළු නැංවීය.
මගේ මිතුරා දුරකථන ඇමතුමක් දුන් බැවින් මා බිල්පත ගෙවා දමා එතනින් ඉවත්වීමි.
අදත් යම් කිසි කෙනෙකු මුදල් ඉල්ලනු දුටුවොත් දරුවාගේ ශල්‍යකර්මයට මුදල් එකතු කල වංචාකාරයාගේ මුහුණත්, රාහුමානිය හෝටලයේදී මා දුටු පියාගේ අව්‍යජාවත් මුහුණත් මගේ සිතේ විදුලියක් මෙන් ඇදෙන්නේය.
ඒ හැම එකෙකුටම දුක් ගැනවිල්ලක් ඇත්තේය. එහි ඇත්ත නැත්ත මට කුමටද ?මැදිහත් සිතින් මා කීයක් හෝ ඔවුන්ට දෙන්නෙමි.
